در ادامه دو یادداشت کوتاه بر این نمایش را از زبان بهبود زارعی و علی پوریان میخوانیم (خطر لو رفتن داستان برای افرادی که نمایش را ندیده اند)
یادداشت بهبود زارعی بر نمایش والس تصادفی:
نمایش والس تصادفی نوشته نمایشنامه نویس فرانسوی، ویکتور هائیم، روایت زن جوانی است که در اثر یک تصادف رانندگی فوت شده است. زن جوان در اتاقی شبیه برزخ با فرشتهای روبرو می شود؛ فرشته که با یک آشناییزدایی از مدلهای ذهنی مخاطب به قامت یک مرد ظاهر شدهاست، به او میگوید باید به سوالات یک بازی جواب دهد، و امتیازی که از این بازی و از جواب دادن سوالات میگیرد، سرنوشت او در دنیای پس از مرگ را تعیین خواهد کرد. زن جوان باید جریان زندگی خود را برای فرشته تعریف کند و فرشته به او امتیاز میدهد، ولی الگوی امتیازدهی (ظاهرن) تابع هیچ نظم و ترتیب و الگوریتم خاصی نیست؛ همین باعث کشمکش بین زن جوان و فرشته میشود.
فرشته که به زن جوان علاقمند شدهاست، سعی میکند تا با کم کردن امتیازهای پیاپی زن جوان را بیشتر نزد خود نگه دارد؛ ولی چون تحت نظارت مدیران سیستم است پیاپی از بالا مورد مواخذه و تذکر قرار میگیرد؛ از طرفی زن جوان نیز محکوم به این بازی بیمعنی است، و به این ترتیب هر دوی آنها در تلاش و کشمکشی نافرجام بازی را دوباره از صفر شروع میکنند.
والس تصادفی همانقدر که تصویرگر دنیای پس از مرگ است، تصویری از مناسبات اینجهانی نیز هست. همانقدر که جریان زندگی سرشار از اتفاقات ناخواسته، عشق، صداقت، خیانت و خشونت زن جوان را روایت میکند، تصویری از بینظمی و بیقانونی مناسبات زندگی، اعمال و نتایج آن در زندگی را نیز نشان میدهد. زندگیای که بیشتر به یک بازی بیقانون و بینتیجه شبیه است و در کشاکش داشتهها و خواستهها، همه اعضای حاضر در آن، بازیگر و بازیگیر محکوم به باخت هستند.
از هم گسیختهگی روابط علی_معلولی پیش فرض ذهنی مخاطب، که در همجوشی با طنزی با تم گروتسک که موجب جذب و همذاتپنداری مخاطب با هردو کاراکتر میشود، همزمان که احساس نزدیکی با عشق معصومانه فرشته به زن جوان را در مخاطب ایجاد میکند، آرزوی پیروزی و خلاص شدن زن از برزخ را میانگیزد، و تکگوییهای گاه و بیگاه زن جوان که تنه به تنه ابزورد میزند، نمایشنامهای جذاب و مدرن از این متن ساختهاست.
اجرای این نمایش که با ترجمه روان اصغر نوری، به کارگردانی کارگردان جوان و با استعداد وحید محمدی و با بازی استادانه علی پوریان نازنین و دوست داشتنی، با همراهی سولماز روح فروزنده به روی صحنه رفته است، با استفاده از طراحی صحنهی خلاقانه، و گریم های نزدیک به گریمهای اکسپرسیونیستی که حاصل طراحی گریم توسط مینا پناهی است، اجرایی تاثیرگذار، قابل تحسین و به یادماندنی در ذهن مخاطب ارائه میدهد.
============
یادداشت علی پوریان بر نمایش والس تصادفی
والس تصادفی یک فضای برزخی را به ما نشان می دهد. برزخی که در آن زن باید تلاش کند تا ۱۰۰ امتیاز بگیرد و به بهشت برود. در غیر اینصورت راهی قعر جهنم خواهد شد. در نگاه اول این برخورد با برزخ و جهان بعد از مرگ خود نمایانگر هجویه ایست که نویسنده برای تفکرات و عقاید اینچنین مطرح کرده است. عقایدی که باوری سوال و جواب گونه به عالم بعد از مرگ دارند. بنابراین نویسنده بدین ترتیب تکلیف خود را با تماشاگر روشن میکند. در دنیایی که وی میسازد همه چیز امکان وقوع میابد. در این دنیا هجوگونه فرشته میتواند عاشق زن باشد. فرشته میتواند هروقت دلش خواست امتیاز بدهد و هروقت عشقش کشید امتیاز کسر کند. او فقط میخواهد زن قدری بیشتر در اینجا بماند تا چند صباحی با وی همدم و همصحبت باشد. در جهانی که ویکتور هاییم نویسنده نمایشنامه خلق کرده گویی آنجهانی ها وضاعی مشابه وضع اینجهانی ها دارند. فرشته حسرت زندگی انسانی و تمام اتفاقات خوب بد انسانی را دارد. حتی حسرت رقص والس با دختر و از ان طرف دختر دلزده از تمامی اینها در تلاش برای رسیدن به بهشت برای رسیدن به جاودانگی و…. ولی میبینیم که هردو اینها تلاش مذبوحانه می کنند. هیچکدام برنده این بازی از پیش تعیین شده که گویی توسط نیروی مقتدری اراده میشود نیستند. بنابراین آنها تنها کاری که میتوانند بکنند این است که خود را با بازیی که خود آن بازی هم توسط بالایی طراحی شده مشغول کنند. هر از گاهی شیطنت کرده و از بازی عدول میکنند ولی بلافاصله تذکر داده میشود که به بازی برگردند. دختر زایمان میکند و یا به نوعی کلمات مبتذل را استفراق میکند تا در این مسابقه بهتر پیشروی کند. این کلمات و اصطلاحات مبتذل همه چیز را شامل میشود از احکام اخلاقی بگیرید تا مسائل سیاسی و مذهبی و اجتماعی و…. گویی همه اینها میتوانند در این دنیایی هجوگونه مبتذل تلقی شوند. در واقع این نمایش به نوعی هجویه ای است به همه ی باورها و اعتقاداتی که فکر میکنیم وحی منزل هستند و از آنها عدول نمیتوان کرد.
با سلام و خسته نباشید به عزیزان بولتن و تشکر و خداقوت ویژه به عوامل نمایش والس تصادفی.
اجرای بسیار زیبایی بود. جناب پوریان در مقام کارگردان نیز هنرمندی برجسته هستند و این کار خانم فروزنده را مشکل می کند و اجرای این نقش را حساستر که ایشان از عهده این کار بخوبی برآمده اند.بطورکلی با بضاعت سالنهای تئاتر اجرای بی نقصی است. تبریک به اعضای گروه.
موفق باشید.